NGỌC BÍCH NEPHRITE

Tên gọi nephrit phát sinh từ tiếng Hy Lạp hejroz – có nghĩa là quả thận, vì theo niềm tin của người xưa, nephrit làm giảm các cơn đau trong gan và thận. Nephrit thường ở dạng tập hợp sợi liên kết chặt chẽ với nhau và do vậy chúng thường dai hơn jadeit. Cũng giống như jadeit, nephrit có thể gặp ở tất cả các màu khác nhau, tuy nhiên màu lục vẫn là màu được ưa chuộng hơn và có giá trị cao hơn.

Trước đây, Ngọc Bích thường được chỉ chung cho 2 nhóm Ngọc là Ngọc Nephrite Jade ( đặc trưng đa phần bởi màu xanh cho nên một số màu sắc được gọi ” Xanh Ngọc Bích“) và Ngọc Jadeite ( loại đặc biệt, cao cấp nhất cũng mang trong mình những sắc xanh, giá trị của viên Ngọc thường tỷ lệ với màu xanh của nó), có độ bóng cao và có màu xám (phổ biến nhất và có giá trị thấp nhất), xanh lục, cam, màu hoa oải hương (lam nhạt hơi pha đỏ), vàng hay trắng. Jadeite được xếp cùng tiêu chuẩn với đá quý, một viên Jadeite màu xanh ngọc lục bảo có giá trị sánh ngang một viên Ngọc Lục Bảo. Còn Ngọc Nephrite cũng có lịch sử lâu đời trải qua trên 5000 năm, có ý nghĩa quan trọng trong nền văn hóa của Trung Quốc và Mỹ La Tinh. Ở Trung Quốc, Ngọc Bích Nephrite tượng trưng cho uy quyền, giai cấp, địa vị xã hội, là một vật thiêng liêng kết nối giữa người sống và người chết. Ngọc Bích từ xưa đã được người ta làm thành các món đồ trang sức có giá trị, các pho tượng ở những nới thờ cúng linh thiêng.

1. Cấu Tạo Của Đá Ngọc Bích:

– Ngọc Nephrite được hình thành bởi khoáng chất silicat bao gồm: Silicat Canxi Magiê, Tremolite-Actinolit. Với công thức hóa học: Ca2 (Mg, Fe)5 Si8022 (0H)2

– Cấu trúc tinh thể: Monoclinnic, các loại sợi tổng hợp xen kẽ;

– Độ cứng: 6 – 6,5 Mohs (Mohs đơn vị tính độ cứng thang cao nhất là 10), Đối với đá cẩm thạch Jadeite có độ cứng từ 6.5 – 7 Mohs

– Chiết suất: 1.600 đến 1.627

– Mật độ/ trọng lượng riêng: 2,98-3,3 g / cm3.

– Tính chất: Mờ trong đến trong

2. Nguồn Gốc Xuất Sứ Ngọc Bích:

Ngọc Bích Nephrite được biết đến nhiều nhất là ở Myanmar (Ngọc Miến Điện) và được du nhập giao thương vào trung quốc vào thế kỷ thứ XIV. Khi Ngọc Bích ở trung quốc khai thác gần như là cạn kiệt, hiện tại đá Nephrite được khai thác tại trung quốc ở khu vực Tân Cương với gam màu xanh lạnh khá đặc biệt. Trên thực tế thì màu xanh ngọc bích có giá trị nhất lại tập trung tại Bắc Canada (British Columbia), Siberia (Nga). 75% trữ lượng trên thế giới đến từ các mỏ của British Columbia và số lượng ở Đài Loan, Hoa Kỳ, Australia Trung Á, Úc, New Zealand, Nhật Bản…

3. Màu Sắc Của Ngọc Bích:

Ngọc Bích Nephrite thường thấy có màu Xanh Lá Cây nhưng ngoài màu xanh chúng ta có thể bắt gặp Nephrite với một số màu bất kỳ như từ trắng đến xám, vàng đến nâu thậm chí còn có thể là màu đen. Phần lớn Ngọc có màu vàng nhạt, đi kèm theo đó có thể xuất hiện thêm một số vết lốm đốm trên thân, nhưng Ngọc có giá trị cao nhất vẫn là Nephrite có màu xanh lá cây đậm.

Đặc Điểm Màu Sắc Của Ngọc Bích Nephrite Theo Xuất Xứ:

– Ngọc Bích Nephrite Jade được khai thác ở Britist Columbia (Canade) thường có màu xanh thẫm – chất lượng cao nhất.

– Vùng Siberia của Nga: thường có màu xanh đặc biệt cùng các vết đốm đen li ti hoặc màu đen nhạt như granit trên thân đá – chất lượng khá cho đến trung bình.

– Vùng Tây Bắc Trung Quốc: màu Ngọc nhìn chung thường có màu nhạt hơn, trong đó nổi bật là màu “Thịt Cừu” – những chất đá như thế thường ít sử dụng vào việc chế tác trang sức.

4. Xử Lý Màu Sắc:

Do cấu trúc tinh thể dày đặc nên Ngọc Bích Nephrite thường ít bị xử lý hơn Ngọc Jadeite, Ngọc Bích Nephrite hiếm khi phải nhuộm màu, tuy nhiên trong một vào trường hợp người ta vẫn sử dụng ngâm tẩm, tẩy trắng để cải thiện màu sắc của Ngọc.

5. Giá Trị Của Ngọc Bích Nephrite:

Ngọc Bích Nephrite có giá trị cao nhất khi được chạm trổ công phu, những vật phẩm chạm khắc thời vương triều xưa có khi được bán với giá trên 1 triệu đô la Mỹ (hơn 22 tỷ đồng) tại các cuộc bán đấu giá. Giá trị của Ngọc Bích Nephrite được đánh giá bởi 2 tiêu chí đó là nghệ thuật và chất lượng vật liệu để làm thành tác phẩm nghệ thuật ấy.

– Thứ nhất, về chất liệu: chất liệu để làm nên một tác phẩm có giá trị cao người ta phải chọn những viên đá Ngọc Bích Nephrite thô có chất liệu tốt qua các tiêu chí như màu sắc, độ trong, độ mịn, tạp chất…. các yếu tốc cấu thành khác để tạo nên một viên Ngọc thô chất lượng.

– Thứ 2, về giá trị nghệ thuật: được đánh giá tổng thể về mức độ hoàn thiện, toàn vẹn của tác phẩm bao gồm: sự chạm khắc tinh tế, đường nét mượt mà, thanh thoát…. Ngày nay, tác phẩm nghệ thuật được tạo nên từ Ngọc Bích Nephrite thường là đồ trang sức, các vật phẩm, linh vật chạm trổ được điêu khắc công phu và điêu luyện.

6. Những Khoáng Vật Dễ Nhầm Lẫn Với Ngọc Bích:

– Đá Serpentine ( “Ngọc Bích Mới” hay “Ngọc Bích Ô-liu”)

– Đá Prehnite

– Thạch anh Aventurine

– Ngọc Hồng Lựu Grossular (” Ngọc Bích Transval”)

– Đá Chrysoprase (” Ngọc Bích Úc” )

– Ngọc Bích Malaysia (thạch anh trong mờ đã qua xử lý nhuộm màu vĩnh cửu và được đặt tên theo màu sắc – ngọc bích đỏ, ngọc bích vàng, ngọc bích lam)

– Cẩm Thạch Dolomite Mờ Đục (“Ngọc bích Mountain” – có nguồn gốc từ châu Á, được nhuộm màu sắc rực rỡ)

– Tại New Zealand, đá xanh (ngọc thạch Tân Tây Lan) được người Māori rất xem trọng. Họ xếp ngọc thạch Tân Tây Lan thành bốn loại chính, nhận biết dựa trên màu sắc và độ trong mờ của đá: kawakawa, kahurangi, īnanga. Tất cả đều là đá nephrite. Loại ngọc thạch Tân Tây Lan thứ tư là tangiwai – có xuất xứ từ vịnh Milford Sound (New Zealand) – cũng được người Māori đánh giá cao.