TANZANITE

Tanzania là một thành viên của gia đình zoisite, một khoáng chất silicat nhôm canxi có độ cứng từ 6,5 đến 7. Tên gọi Tanzanit được xuất phát từ quốc gia Đông Phi Tanzania. Loại có chất lượng cao thường có màu lam saphir hoặc nước biển đậm pha ít màu tím ametit. Đôi khi ta gặp tanzanit dạng mắt mèo.

Tanzanite là một thành viên của gia đình zoisite, một khoáng chất silicat nhôm canxi có độ cứng từ 6,5 đến 7. Tên gọi tanzanit được xuất phát từ quốc gia Đông Phi Tanzania. Loại có chất lượng cao thường có màu lam saphire hoặc nước biển đậm pha ít màu tím ametit. Đôi khi ta gặp tanzanite dạng mắt mèo. Hệ tinh thể của nó là trực giao, và nó hình thành các tinh thể hình lăng trụ, thường có vân. Tanzanite có màu sắc dao động từ xanh dương đến xanh tím, mặc dù một số tinh thể được tìm thấy có màu vàng đến vàng nâu. Khi được làm nóng đến khoảng 900 độ F, các tinh thể có tông màu vàng chuyển sang màu xanh lam hoặc xanh tím. Tanzania được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1967 tại Tanzania, Châu Phi. Cái tên Tanzania, có nguồn gốc từ quốc gia nơi tìm thấy viên đá, được giới thiệu bởi Tiffany và Co., thợ kim hoàn ở New York. Tanzanite đã trở thành cái tên được chấp nhận trên toàn thế giới, mặc dù các nhà khoa học gọi nó là Zoisite Màu Xanh.

1. Lịch Sử Và Truyền Thuyết:

Hầu như tất cả tanzanite khi được khai thác ở trên các đồi ấy vào năm 1962 đều có màu nâu: chỉ sau khi nung nhiệt, màu xanh đẹp mới lộ ra và làm chúng nổi tiếng. Chuyện xưa kể về hiệu quả của xử lý nhiệt đã tình cờ được khám phá khi sét làm cháy cỏ trên các ngọn đồi Merelani, nung nóng các tinh thể màu nâu nằm ở trên mặt đất và làm chúng đổi màu. Những người chăn gia súc trong vùng nhìn thấy vẻ đẹp lấp lánh của màu xanh và nhặt các tinh thể ấy lên, họ trở thành những người sưu tập tanzanite đầu tiên. Tanzanite có tính đổi 3 màu: nghĩa là khi nhìn viên đá theo các phương khác nhau sẽ thấy màu màu khác nhau. Một phương thấy màu xanh, phương thì màu tím và còn lại là màu đồng thau, cùng với độ màu thay đổi nhẹ.

2. Chất Lượng, Giá Trị Và Tính Phổ Biến:

Vì tinh thể tanzanite vừa có cả hai màu xanh và tím, với mỗi góc nhìn khác nhau thấy màu khác nhau nên người thợ phải cẩn thận cắt mài cho đúng hướng để tạo màu mong muốn tối đa. Rất tiếc là màu xanh luôn nằm trên trục ngắn của tinh thể, nên để có được màu xanh đẹp thì phải chịu mất nhiều trọng lượng dù cho màu đẹp hơn có giá trị cao hơn. Những viên tanzanite trên 5 carat thường có màu đậm. Các viên nhỏ hơn thì màu thường nhạt hơn. Tanzanite thường phổ biến nhất ở dạng cắt hình nệm, nhưng những dạng khác cũng có. Đá thành phẩm cỡ lớn cũng có khá nhiều.

3. Phương Pháp Xử Lý Và Tổng Hợp:

Tanzanite thường được xử lý nhiệt, loại tanzanite có màu nhạt, hoặc đới màu khi xử lý nhiệt ở nhiệt độ từ 400-500 C màu lam sẽ được đậm hơn và kèm theo sắc tím. Tanzanite tổng hợp cũng xuất hiện nhiều trên thị trường.

4. Các Loại Đá Dễ Nhầm Với Tanzanite:

Tanzanite dễ bị nhầm lẫn với ametit, iolit, lazurit, saphir, spinel và corundum tổng hợp. Trên thương trường có thể gặp loại thuỷ tinh màu giả tanzanite hoặc loại đá ghép giữa spinel không màu và tanzanite màu lam.